Radziejów


Tytuł klasztoru: Znalezienie Krzyża Świętego

Tytuł parafii: Podwyższenie Krzyża Świętego

Liczba parafian: 2700

ul. Franciszkańska 4

88-200 Radziejów

tel. (54) 285 54 19

fax.(54) 285-54-16

e-mail: radziejow@ofmconv.opoka.org.pl

http://franciszkanie-radziejow.pl/

Gwardianem i proboszczem jest o. Krzysztof Tarnowski

Rys historyczny

Fundatorem kościoła i klasztoru był król Władysław Łokietek (1331), a fundacja była dziękczynnym wotum za zwycięstwo pod Płowcami (27 września 1331). Obiekty były parokrotnie niszczone pożarami, m.in. w 1610,1657 (po tym pożarze gruntowna przebudowa i powiększenie kościoła) w 1704 roku. Budynek klasztorny pierwotnie był drewniany. W roku 1784 przystąpiono do budowy murowanego, z fundacji Sokołowskiego, miejscowego starosty. Po III rozbiorze Kujawy i Radziejów znalazły się pod zaborem rosyjskim. Za aktywny udział zakonników w powstaniu styczniowym rząd carski skazał klasztor na wymarcie. Ostatni zakonnik, o. Bonifacy Żurawski, zmarł w roku 1907. Od tego roku administrację kościoła przejęli księża diecezjalni.

Klasztor w łatach 1867-1871 służył na pomieszczenia biur powiatowych, a następnie ulokowano w nim szkołę miejską. Z inicjatywy ostatniego administratora kościoła, ks. Jana Wieczorka (zginął w Dachau), powstał w roku 1930 komitet odbudowy kościoła dla upamiętnienia zbliżającego się 600-lecia bitwy pod Płowcami. Wówczas dokonano gruntownego odnowienia i przebudowy kościoła według projektu arch. Jerzego Raczyńskiego, przesklepiając wnętrze, wydzielając nawę boczną wprowadzeniem filarów oraz wznosząc nowe szczyty.

W roku 1937 franciszkanie ponownie objęli klasztor i kościół. W czasie II wojny światowej obiekty te stały się siedzibą wojsk hitlerowskich. Ostatnich większych renowacji dokonano w latach powojennych za gwardiaństwa o. Adolfa Waluka i o. Beniamina Banaszuka.

Kościół jest gotycki, orientowany, murowany z cegły. Prezbiterium w układzie wendejskim, na wydatnym cokole z kamienia polnego, nawa z cegły w układzie gotyckim z użyciem zendrówki. Wnętrze nakryte sklepieniami kryształowymi w roku 1930. Tęcza zamknięta łukiem ostrym z uskokiem, nad którą umieszczono krucyfiks barokowy z w. XVII/XVIII. W fasadzie zachodniej portal ostrołukowy z formowanej cegły, gotycki, wiek XIV/XV. Szczyty nad korpusem w formach barokowych pochodzą z roku 1930. Ołtarz główny rokokowy z trzeciej ćwierci wieku XVIII, przekształcony w wieku XIX, wklęsły, z rzeźbami świętych oraz krucyfiksem z około 1600, z baldachimem z wieku XVIII. Klasztor natomiast wzniesiony jest na rzucie litery “L”, przedłużony nowszą przybudówką ku zachodowi.

Decyzją Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego we Włocławku, z dnia 17 lutego 1981, kościół i klasztor został wpisany do rejestru zabytków województwa włocławskiego. W uzasadnieniu podano: kościół gotycki, z około połowy XIV wieku, klasztor 1748 rok. Kościół zachował plan i bryłę charakterystyczni dla budownictwa zakonnego. W nocy z 28 na 29 grudnia 1983 roku do kościoła dokonano włamania połączonego z kradzieżą. Zrabowano wota z ołtarza Matki Bożej Nieustającej Pomocy: dwa sznury korali z bursztynu i około dziesięciu sznurów korali naturalnych, kilka łańcuszków, krzyżyków i medalików srebrnych oraz liczne pospolite wota.

Dnia 11 sierpnia 1996 roku dekretem bp Bronisława Dembowskiego została powołana parafia Podwyższenia Krzyża Świętego obejmująca ok. 2.900 wiernych. Jeśli chodzi o obszar, zajmowała ona północną część Radziejowa oraz kilka pobliskich wiosek. Pierwszym proboszczem został o. Mariusz Słowik. Jesienią 1996 roku rozpoczęto generalny remont i rozbudowę klasztoru o część duszpastersko-parafialną. Skrzydło duszpasterskie klasztoru zostało ukończone w styczniu 1999 roku. Miesiąc później o. prowincjał Józef Łapiński dokonał jego poświęcenia. Kilka następnych lat upłynęło na gruntownych pracach remontowych najstarszej, zabytkowej części klasztoru.

Następny gwardian i proboszcz – o Stanisław Siergiej doprowadził do końca wiele prac remontowych i adaptacyjnych.

Z jego inicjatywy wykonano następujące prace w obrębie kościoła i klasztoru:

  • Otworzono jadłodajnię dla ubogich im. Bł. O. Rafała Chylińskiego.
  • Na potrzeby sfinansowania jadłodajni swoją działalność rozpoczęła myjnia samochodowa, w której stałe zatrudnienie znalazło trzech pracowników.
  • Zainicjowano działalność Kawiarenki Franciszkańskiej.
  • Przygotowano i wyposażono kaplicę klasztorną, ozdobioną malowidłami ściennymi i witrażami.
  • Wymieniono Stacje Drogi Krzyżowej na nowe, złocone, z malowanymi scenami figuralnymi.

  • Umieszczono figurę św. Franciszka przed fasadą klasztoru.
  • Wydzielono i przygotowano plac od południowej strony ogrodu, na którym umieszczono pomnik Jana Pawła II.
  • Uporządkowano i obmurowano teren wokół figury Serca Jezusowego od wschodniej strony ogrodu.
  • Odnowiono bramy i furtki na placu przyklasztornym.
  • Odmalowano elewacje budynku parafialnego i klasztornego.
  • Zamontowano dwuskrzydłowe drzwi główne do kościoła i kruchty południowej.
  • Wyłożono plac wokół kościoła i klasztoru kostką granitową.
  • Wyłożono w prezbiterium nowa posadzkę marmurową.
  • Odmalowano ściany wewnętrzne kościoła.
  • Odrestaurowano malowidła ścienne na ścianach: północnej i południowej prezbiterium.
  • Wykonano konserwację manierystycznej ambony i barokowych ołtarzy.
  • Odrestaurowano neobarokowe organy, których odnowienia złoceń dokonał własnoręcznie o. Gwardian.
  • Odnowiono balustradę empory organowej.
  •  Zamontowano nowe żyrandole i kinkiety w nawach i prezbiterium.
  • Odnowiono złocenia na starych paramentach liturgicznych oraz posrebrzono wszystkie lichtarze ołtarzowe.
  • Wzniesiono zabudowania gospodarcze w północnej części ogrodu.

W roku 2014 Biskup Włocławski Wiesław Alojzy Mering ustanowił dekretem nasz franciszkański kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego sanktuarium maryjnym w Radziejowie. Odczytanie dekretu, którego dokonał Ks. Dziekan Stanisław Łosiakowski, nastąpiło podczas uroczystej Mszy świętej w dniu 14 września o godzinie 17, sprawowanej przez bp Wiesława Alojzego Meringa.

W tak podniosłej uroczystości udział wzięli licznie przybyli duchowni, na czele z Ojcem Prowincjałem Wiesławem Pyzio, władze naszego miasta i gminy.

16 sierpnia 2015 r. posługujący w parafii ojcowie franciszkanie, w uroczystej procesji, której przewodniczył Ks. Bp Błażej Kruszyłowicz, przenieśli, słynący łaskami obraz, na przygotowany ołtarz polowy, który znajdował się na Rynku radziejowskim. W tym miejscu o. diakon poprowadził Nowennę do Matki Bożej Nieustającej Pomocy, a następnie chór – Largo oraz dziecięca schola z naszej parafii, wykonali kilka pieśni ku Jej czci i chwale.
Uroczysta Eucharystia rozpoczęła się  o godz. 12:30. Przewodniczył jej i słowo Boże wygłosił, Ks. Bp Wiesław Mering – ordynariusz diecezji włocławskiej. Wśród zacnych gości, którzy również koncelebrowali tę Mszę świętą należy wymienić także: Ks. Bp Andrzeja Dziubę – ordynariusza łowickiego, Ks. Bp Stanisława Gębickiego – biskupa pomocniczego diecezji włocławskiej; Ks. Bp Błażeja Kruszyłowicza – biskupa seniora diecezji szczecińsko-kamieńskiej; o. Prowincjała Prowincji Matki Bożej Niepokalanej Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych – Wiesława Pyzio; Ks. Dziekana – Ireneusza Mrowickiego; o. Mariusza Kapczyńskiego – proboszcza i kustosza tutejszej parafii franciszkańskiej oraz licznie zgromadzone grono duchowieństwa zakonnego i diecezjalnego. W tak podniosłej uroczystości udział wzięły również siostry zakonne, posłowie, przedstawiciele władz lokalnych i samorządowych oraz tłumnie zgromadzeni wierni, którzy modląc się na Rynku w Radziejowie, w upalnym tego dnia słońcu, powierzali swoje życie Matce Nieustającej Pomocy. Aktu koronacji naszej Matki, koronami, które do ołtarza zostały przyniesione przez rodzinę Państwa Benedykcińskich, dokonali ks. Bp Wiesław Mering oraz O. Prowincjał – Wiesław Pyzio.
Po zakończeniu Mszy świętej, ukoronowany wizerunek Matki Bożej Nieustającej Pomocy w uroczystej procesji został przyniesiony przez naszych parafian do kościoła. Tutaj Maryja szybko została otoczona przez wiernych, którzy na kolanach dziękowali Bogu za Jej osobę i za ten szczególny dzień, którego mogli stać się świadkami i uczestnikami, cicho powtarzając słowa: „Maryjo, módl się za nami…”